Conociendo Betico y sinjando di dje…

E gana pa conoce e ‘hende’ Betico Croes miho tabata e base pa e articulo aki. Conociendo nos historia, nos por determina nos futuro.

conociendo Betico
conociendo Betico

Na lugar di core henter dia rond riba Dia di Betico, mainta mi a sinta wak e reportagenan di Betico Croes na television. Den e anjanan crucial pa Betico logra Status Aparte pa Aruba, mi tabata studiando y despues bibando na Hulanda pa 12 anja. E vakantienan di tur anja na Aruba no tabata suficiente pa por a sinti e proceso den carni y weso, alma y curason.  Pa e motibo aki ami ta sinja conoce Betico miho cada biaha cu mi mira atrobe mas di dje. Mi a wak un reportaje unda Betico tabata papia di su miedo pa Aruba perde su cultura, su norma y balornan si nos no haja Status Aparte. Den un discurso na 1975 Betico a bisa: ‘Nos kier e felicidad di nos criaturanan, nos kier salba Aruba, nos cultura, nos dignidad. Nos no kier pa niun otro pais bin caba cu nos cultura y cu nos dignidad. Aunke nos ta un pueblo chikito, nos ta stima nos isla.’

Mi a bin biba na Aruba bek na comienso di anjanan 80 y aki mi relacion como adulto cu Aruba a bira mas estrecho. Pero semper mi a keda cu un ‘pida desconoci’ (blind spot) den mi experencia di e proceso di comienso te final cu a logra e  Status Aparte di Aruba.

Madures di bida ta juda mi mira bida y hende na un forma diferente. Ora mi a scucha e palabranan di Betico cu mi a quote eyriba, mi a bira poco tristo pasobra e ta pone mi realisa con hopi Betico (podise) subconcientemente por a wak den futuro ora e la bisa e palabranan aki. E ta pone mi corda un expreshon cu mi a jega di scirbi den pasado. ‘Cu Status Aparte Aruba a bira un pais, pero nos no a logra bira un nashon’. Ta pone mi corda e mucha chikito cu ta pone e coy hunga un banda, despues cu e la haj’e. Ta un realidad hopi conoci den psycho analisis. Y ta interesante pa refleha di con niun hende berdaderamente por a sigi carga e causa di Betico cu e mesun dedicacion y fervor, maske con bon intencion nan tabata tin, algo di cua mi no ta duda. Pero ta exigi un vision y dedicacion hopi grandi pa por carga union di henter un pueblo. Esaki ta trese mi atrobe na e palabranan di Betico Croes na Ser’i Noka, na e homenahe cu e la haja un poco tempo prome cu e la haja accidente. Aki Betico a expresa di ta un tata particular: ‘Mi no ta un tata pa un famia chikito, pero un tata pa henter un pueblo’. E emocion cu a acompanja e palabranan aki di Betico a planta un simia den mi pa conoce e ‘hende’ Betico miho. Y awe, despues di hopi anja e articulo a nace a base di e deseo ey.

Podise ainda no ta laat pa nos realisa e sonjo di Betico, si Aruba henter uni pa scapa e cosnan autentico cu ta di nos. Nos bon custumbernan, nos amabilidad di curason, juda otro, paga lomba, amor patria. Traspasa loke ta di nos pa nos yiu y nietonan. No djis acepta tur loke ta bin di afo y hasi’e di nos. Stima loke nos por como pais chikito mas. Stima nos talento y cualidadnan como yiu di tera. Nos sa hopi, nos por hopi, podise nos no ta perfecto, pero nos por sostene otro mas y asina cada dia bira miho como ser humano y como pais. Nos por respeta otro mas y pidi respeta di otro pa loke nos ta bal. Danki Betico, esey pa mi ta e les di ‘Dia di Betico’ 2013. Y pa bo?

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *