Felicidad ta rikesa

Bida ta un scol Pa sembra Felicidad…

felicidad ta rikesa
felicidad ta rikesa

Kico ta felicidad…pa mi

E no ta cos

E no ta poder

E no ta aseso na hopi informacion

E ta hasi algo cu e cosnan, e poder y e informacion cu bo tin

E ta simplesa, senciyes

E ta humildad sin cu bo ta bira sumiso y entrega bo poder na otro

Pasobra bo ta kere cu bo lo haja algo bek cu abo kier

E ta hasi algo pa e otro, cu sa menos cu abo

Cu tin menos cu abo

E ta enrikes’e e otro

Y un dia, ken sa

Universo por dicidi

Di enrikese abo

Djis paso

Bo a comparti

Bo rikesa

Y bo a demostra

Di ta un sirbido

Pa esun cu tin menos

Cu abo!

Bida ta un scol

Pa sembra

Felicidad…

Ingrid, Comprondiendo E scol di Bida

Juli 11, 2017.

pensamento pa awe ‘cosnan di balor real’

loke mi ta hasi awe, con e ta afecta e majan di esunnan cu lo biba despues di ami?

pensando riba majan
pensando riba majan

den mi silencio
mi ta pensa
kico ta e cosnan
di balor real den bida

mi ta pensa
amor pa sirbi
bo prohimo
boluntad pa duna
amor

pensando riba majan
mi ta pensa
loke mi ta hasi
awe

con e ta afecta
e majan
di esunnan
cu lo biba
despues di ami?

Ingrid Werleman

E pensamento pa awe. E berdad scondi

Si cambia leynan cu ta pone tanto e mama como e tata responsabel pa e yiunan, hombernan lo pensa miho prome cu traha yiu?

Awe ta ‘Dia Internacional di Famia’. Mi ta pidi bo pa tuma un rato pa wak un video cu ta mustra nos hopi cla pakico ta importante pa nos no bira cara pa e realidad scondi den mas famia cu nos ta kere.

‘E berdad scondi’ ta un testimonio di pobresa na Corsow. Situacionnan cu ta conta pa mas isla y pais, tambe pa Aruba. E cosnan di bida cu no tur hende kier wak. E circulo vicioso di pobresa. E abuso sexual den famia. E buskeda pa amor di un muhe jong cu a pasa den tur e situacionnan aki. Y toch e ta hasi e esfuerso pa papia cu su yiunan pa nan tin un miho bida. Pero e no por su so.
E mama di 3 yiu y 27 anja ta bisa: ‘Mi no kier pa mi yiunan pasa den mesun cos cu ami a pasa aden.’ Y toch den tantisimo caso bo ta mira cu den e buskeda pa amor, felicidad y proteccion, muchanan jong ta atrae net e hende den su bida cu ta lag’e pasa den loke e no tabata kier. Manera e senjora cu ta guia mamanan den situacion di pobresa ta bisa; ‘E ta bay hopi mas profundo, cu bo lo pensa na prome instancia.’ E berdad ta cu e tin hopi di hasi cu cicatrisnan di bida. Y sin guia adecuado y comprenshon di otro, e persona ta keda pega. Pasobra niun hende a sinj’e balora su mes. Tampoco pa e explora di ki forma e por sali di pobresa dor di usa un posibel talento cu e por tin.

Tin ora mi ta puntra mi mes si e hendenan cu tin cu yuda e mamanan aki tin mas facilidadnan pa traha cun’e, e lo por yuda mas? Si cambia leynan cu ta pone tanto e mama como e tata responsabel pa e yiunan, hombernan lo pensa miho prome cu traha yiu? Si pueblo henter cuminsa wak hende den necesidad cu wowonan di compashon, y yuda pa nan haja mas balor propio, nos lo crea un miho comunidad?

Cosnan pa pensa, pa ami y abo…
Stima bo famia y stima tur famia…

Ingrid Werleman, pa www.comprondiendobida.com

E sonjo di Green Vibes…

Waiting…. for a miracle to come….

soppi di berdura local…no mas?

Mi no ta corda exactamente ki dia Green Vibes a habri su portanan. Mi sa cu su benida a hasi mi curason super contento. Porfin, un tienda dedica na fruta y berdura local y productonan cu por juda nos cada un sinja planta. Mas contento ora mi a jega e prome biaha y a topa tur e bakinan yen di tur sorto di berdura fresco. Mi a cumpra na smaak y a traha tur sorto di receta cu mi mes a inventa. Soppi di e berdura cu mi a cumpra, pasobra soppi di berdura semper ta smaak bon. Mi a traha veggie bitterbal, stoba di berdura y garbanzo. Ki contento mi tabata dia mi a topa cu e patianan chikito, mes chikito y dushi manera mi padushi Cojashi tabata planta den su cunucu.

Pero un dia mi a topa Ari, e donjo y e la conta mi di e contratiemponan cu e ta topa. Esta tristo con un hoben cu a hinca tur loke e tin y su alma den su pashon pa plantacion tin cu lucha pa por wanta cabes riba awa. Mi persona y otro cliente fiel tabata jud’e cu promocion via nos pagina di Facebook y palabra di boca.

Nos a keda bin bek, pero nos tambe tabata ripara cu e surtido tabata bira cada bes menos. pero toch nos a keda mantene speransa. Finalmente Ari a anuncia cu Green Vibes lo sera pa fin di april.

e delaster compra na Green Vibes?!

Esaki tabata mi e ultimo biaha cu mi a haja dushi milon local, pampuna di botter y tomati cu no ta smaak awa. Mescos cu ami, mas cliente fiel ta spera di por sigi haja fruta y berdura di The Landfarm cumpra na un otro forma, podise manera e groenteboernan antes tabata pasa bende den e becindadnan na Hulanda.

Nos ta spera riba un man cu por juda, un milager, algo, pero pa e dushi berdura y frutanan di Green Vibes por sigi jega den nos cushina… Nan ta pa cuminsa organico, non GMO y di nos propio suela y cultiva for di e pashon di un yiu di tera.

Nos ta spera….

Ingrid Werleman

E soledad di Cristo

Mi ta imagina mi mes cu si Cristo Hesus para awe den e haltura di mas halto, e ta wak tur e Bondad y tur e Retonan den un mundo confundi…

Jesus Christ Praying Wallpapers

E soledad di Cristo Hesus den e mundo actual.

Buscando un potret di Cristo Hesus, esun aki a capta mi atencion y curason. Mi ta wak den e wowonan, e mirada cu ta wak leu aya y toch asina cerca di su mes, paden. Mi ta wak e mannan crusa y ta purba pensa cu e mente di Cristo…
Kico Cristo Hesus a pensa ora e tabata su so. Den hoffi di olijfi y e ciudad na su pia. Su so su so cu su Tata Celestial. Sabiendo kico ta E caminda, E dolor, cu como yiu di hende, E lo pasa aden.

Mi ta imagina mi si Cristo Hesus lo ta sinta riba e mesun baranca ey awe y ta wak bek riba e mundo. Mi ta kere cu E, como un Bon Wardador lo ta hopi impreshona cu e cantidad di bunita cosnan cu ta sosode den mundo… e hendenan di Bon Boluntad cu den tur adversidad y dificultad ta keda duna Bida na e Lus di Speransa pa un dia logra un mundo cu pas y hermandad.

Mi ta imagina mi mes cu si Cristo Hesus para den e haltura di mas halto, e ta wak tambe tur e gueranan, e destruccionnan, e bidanan inocente cu ta caba pa via di conflictonan den cua nan no tin arte ni parti. E ta wak e soledad di e hende den un mundo confundi. E ta wak e excesonan, e inhusticianan y e abusonan.

Mi ta imagina mi cu e ta pensa ‘Mi rumannan stima, mi lo kier pidi boso pa den e Dianan Santo aki, traha un tiki tempo, para keto un rato, sera bo wowo, bay paden y sinta un rato banda di mi riba e baranca den e hoffi di olijfi. Crusa bo mannan, sera bo wowonan, bay paden y hasi contacto cu bo curason y scucha mi curason. E ta pidi bo, pa nos hunto rescata e Birtudnan di Bida, aplica nan den bo bida di tur dia. Laga nan ta bo guia. Ban re-establese e Paraiso cu un dia mi Tata a brinda boso. Den nomber di tur e criaturanan cu ta cana rond, buscando nan felicidad den un mundo, bastante confundi….’

Abo ta cla?

Ingrid, purbando di Compronde Bida..

Valentine Day, Amor, Amistad y Balor di Bida

mensahe silencioso di naturalesa?
mensahe silencioso di naturalesa?

Tin un cantica ta tocando na radio ‘It’s so easy to fall in love’. Berdad, cay namora ta facil, keda den amor ta poco of hopi mas dificil.

Amor pasahero bo por haj’e den cada skina di bida. Of algo cu tin aroma di amor.
Amor berdadero ta loke ta nace di paden.

Ki bunita ta ora nos por sinja nos muchanan mira amor den cada skina di bida. Bolter cada piedra y wak bida ta biba bou nan. Wak e curason cu bo por haja te hasta den e piedra mes, den e berdura, den e noot, den e batata. Mensahenan silencioso cu ta pidi nos pa nos atencion? Pa ta mas cuidadoso cu e forma cu nos ta biba. Pa ta mas conciente kico nos ta tira den naturalesa. Pa ta mas conciente di e palabranan cu nos ta saca di nos boca, di nos mente.

Di parti di Comprondiendo Bida nos lo desea pa Dia di San Valentino bira un dia di refleho cu duna amor ta algo cu nos por hasi tur dia.
Lag’e cuminsa cu e sonrisa y ‘bon dia’ cu bo ta regala na tur hende.

Felis dia di amor, tur dia di bo bida!!!

Awe Mitch Henriquez ta jega cas, ban companj’e den un caminata di silencio.

Mitch su mama Maria y demas famia a pidi pueblo pa companja nan den un caminata silencioso na jegada di e curpa di Mitch.

sosega na pas, Mitch
sosega na pas, Mitch

Ta 1.11 di merdia. E shelo na Noord ta shinishi. Color di tristesa. Riba e waya di coriente mi dilanti tin tres paharito sinta. Un ta bula bay. Noord, e bario di Mitch Henriquez ta parse di ta prepara su mes pa su jegada mas laat. E shelo shinishi ta refleha e tristesa cu ta reina cerca hopi hende na Aruba.
Pasobra Mitch ta jega cas bek awe. No den e forma cu e lo a bin segun su propio plan. Un tata Arubiano cu a bay bishita su yiunan, famia y amigonan na Hulanda. Algo normal cerca un persona cu tin famia na Hulanda. Mitch ta jega como un difunto bek na e isla unda e la nace y crese.

3 parha di cua un ta bula bay riba un dak den Noord. Bario di Mitch.
3 parha di cua un ta bula bay riba un dak den Noord. Bario di Mitch.

Durante su vakantie Mitch a haja su morto a base di trato violento dor di polis. Den un forma hopi tragico, Mitch ta laga su cara, su imagen y nomber atras den su pais madre Hulanda. Un trato violento graba riba video dor di hopi hende cu a considera esaki como un inhusticia contra un prohimo. Podise e trato brutal cu e imagennan ta mustra nos riba media social a planta un simia cerca e autoridadnan competente cu hopi cos mester cambia den e manera cu polis ta atende cu publico. Podise e trato cu Mitch a haja na man di polis, cu a conduci na su morto lo cambia e forma cu hende ta anda cu otro den e pais aki. Cu mas tolerancia, respet y comprenshon pa e diversificacion den cultura cu por trese nos mas cerca di otro, na lugar di separa nos.

Esta un dolor pa un mama...
Esta un dolor pa un mama…

Cada biaha cu mi corda riba e mama di Mitch cu su bela den su man banda di e potret di su yiu den misa di Noord, mi ta imagina mi su dolor. Y mi sa cu awe ta un dolor aun mas grandi ora cu su mama Maria confronta e curpa sin bida di su yiu.

Mitch su mama Maria y demas famia a pidi pueblo pa companja nan den un caminata silencioso na jegada di e curpa di Mitch. E caminata ta sali for di Aerocargo te na Agencia Funeraria Aurora. Laga nos companja un mama y famia den hopi dolor den un forma pacifico. Laga nos resa y canta den e quietud di nos curason pa Mitch su alma sinti nos sosten pa su sernan keri y pa su memoria cu a touch asina hopi hende. 5 or na Aerocargo, pabou di Aeropuerto, nos ta spera cu abo tambe lo t’ey.

Ingrid Werleman, editora Comprondiendo Bida

Si Hesus por a wak bo di un distancia, kico e lo pensa di bo bida

E forma cu nos ta pasa e periodo di Cuaresma a cambia. Hendenan riba 50 anja por corda con antes nos no tabata come nada dushi den Cuaresma.

Re-encuentro cu Hesus
Re-encuentro cu Hesus

E forma cu nos ta pasa e periodo di Cuaresma a cambia. Hendenan riba 50 anja por corda con antes nos no tabata come nada dushi den Cuaresma. Na scol nos tabata haja un potchi unda nos tabata warda tur cos te ora cu Cuaresma pasa nos ta come nan. Cuaresma tabata un periodo di kietud, pa hende por refleha riba bida, morto y resureccion di Hesus.
Awendia den Cuaresma tin tur sorto di actividad festivo y jen di desorden. Toch ainda tin hende cu ta mantene tradicion di nan mayornan y ta tuma Cuaresma como un periodo pa refleha riba bida. Y pakico no? Den e quietud di nos bida, den semana santa, ban pensa kico nos kier aporta pa un mundo mas felis. Si Hesus por a wak bo di un distancia, kico e lo pensa di bo bida?

Den e fin di siman druk aki, ban usa nos birtudnan. Cortesia, pasenshi, compashon,. Corda cu no ta den e ‘cosnan grandi’ e milagernan di bida ta sinta, pero den e milagernan chiquito cu nos ‘cada un’ por hasi tur dia…dor di lanta mainta y dedica nos bida na ‘sirbi’ bida, ta positivo, pidi despensa pa e foutnan y dolornan di pasado. Podise nos por juda crea un miho mayan, dor di crea un miho ‘awe’ den cada momento cu nos ta biba, cu nos ta existi…Y si Hesus por wak mi for di un caminda den e cuaresma aki, mi lo spera cu e lo ta satisfecho cu loke e ta mira.

Dia di Hende Muhe y e realidad tristo di hopi muhe rond mundo.

Muhe ta manda mundo? No, muhe ta carga mundo.

Dia di Hende Muhe y e realidad tristo di hopi muhe rond mundo.
Hende muhe, hopi biaha ta biba den scuridad pa otro por tin lus.

~ Muhe, sea progresivo, independiente, respetoso, saludable y safe…

Ainda ta bati, abusa y ignora keho di muhenan rond mundo. Muhenan grandi y mucha muhenan chikito! Y ainda no tin ni programanan di prevencion, ni di discushon, ni di castigo y tratamento cu ta iguala e danjo causa na e muhe y e mucha den hopi pais!

Tin hopi felicitacion y palabra bunita tur caminda den media. ‘Pabien hende muhe! Awe ta bo dia!’ Ki poco tur e palabranan bunita aki ta cubri e realidad di majoria hende muhe rond di mundo.

E hende muhe ainda ta e simbolo cu ta dorna un auto cu e homber kier cumpra.

Ainda e muhe ta carga majoria responsabilidad ora e tata dicidi di bandona e cas di famia.

Ainda e hende muhe ta esun cu ta traha mas di 10 ora tur dia pa por cria su famia den trabounan di limpiesa y den negoshinan. Ainda e ta esun cu no por scoge pa traha menos ora pasobra cu placa no ta jega y no tin ley cu ta proteg’e.

Ainda e muhe ta esun cu nan ta wak como culpable ora e yiunan bay den mal caminda. Ke hubo di e tata cu ta cana rond como si fuera e no tin parti den e mucha cu e la juda pone na mundo?

Muhe, sea progresivo, independiente, respetoso, saludable y safe
Muhe, sea progresivo, independiente, respetoso, saludable y safe

Muhe ta manda mundo? No, muhe ta carga mundo. Mundo por juda e hende muhe ora ta dun’e su balor berdadero. Asina e por bira un muhe progresivo, independiente, respetoso, saludable y safe. Y por scoge e mundo ideal pa esunnan cu ta sigui’é.

MH17 y e dianan cu mundo a para keto den dolor mutuo.

E dolor di e perdida di e hende stima expresa den asina tanto forma, unda rasa, pensamento y religionnan ta topa otro den harmonia

In memoriam MH 17 - Schiphol
In memoriam victimanan di vuelo MH 17 na Schiphol

Durante un bishita na Schiphol e siman aki, mi a bishita e hal unda ta recorda e victimanan di e avion MH17 di Malaysia Airlines. Pasaheronan cada un cu nan destinacion y motibo diferente pa ta riba e buelo ey. Alegria pa bay cu vakantie of pa bishita famia of conoci, reto nobo of bay un conferencia. Diferente rason, pero un solo dolor pa tur esnan cu ta stima nan y a keda atras. Un avion cu a bin abou dor di bomnan den un conflicto di ken tin derecho riba cua pida tera. Un buelo cu no tin nada di hasi cu e conflicto aki a bin abou, hunto cu e pasaheronan y nan pertenencianan. Un campesino a discribi loke e la mira asina aki: ‘Tabata jobe pidanan di e avion, pero tambe hende for di shelo. Tin ora parti di hende, un brasa, un pia, un organo tabata keda pega den e matanan of riba e veldnan. Tabata hororoso pa wak.’ Con mas cruel nos por experencia e final di un buelo cu a cuminsa jen di alegria y expectativa!

Un hal jen di sentimento y recuerdo cu ta trese cada pasahero cerca di bo. Pero loke mas a impreshona mi tabata e cantidad di peluche, poesia  y pensamentonan dedica na e muchanan riba e buelo. E dolor di e perdida di e hende stima expresa den asina tanto forma, unda rasa, pensamento y religionnan ta topa otro den harmonia ta toca curason di cada hende canando riba e flur di e espacio. Unda nos tur a laga nos sentimento y lagrima cay, sin berguensa di ken ta wak.

‘Uni den un solo dolor,’ esaki e memorial aki ta hasi cu hende. Esaki ta loke e drama aki di MH17 a hasi cu mundo tambe. Hulandesnan conoci como hendenan analitico a mustra con un dolor mutuo ta saca e parti di emocion di cada ser humano. Y nan a honra cada pasahero cu a bin bek den un forma respetuoso, ehemplar y uni.

Un tristesa grandi cu a uni un y mas nacion. Tambe un momento pa para keto cu tur dia tin hendenan inocente cu ta muri den gueranan pa otro pida tera. Cada dia na un forma mas cruel y mas violento.

E ora e vision di un mundo di amor y harmonia ta lanta semper den mi curason y mente di un sonjado. Ora dolornan asina grandi uni nos como hende, nos por usa e sentimento aki pa busca pa nos mes, unda nos por contribui na un mundo cu mas pas?

Nos por bay bek na un mundo sin violencia?

Y mi sa cu tin mas manera mi, cu por los di e realidad den mundo unda mas y mas parse cu e ley di selva ta reina. Un realidad unda finalmente nos tur ta perde. Y hunto cu nos, nos yiunan y nan peluchenan cu ta duna nan e sentido di calor y proteccion.

Kico ta e mundo cu abo kier laga atras?

 

Ingrid Werleman, augustus 8, 2014